<!–
@page { margin: 2cm }
P { margin-bottom: 0.21cm }
–>

Μετά από μακρά διαβούλευση,
η Βουλή των Αντιπροσώπων της Ισπανίας
υϊοθέτησε πρόσφατα τον αναμενόμενο
νόμο για την έρευνα, την τεχνολογία και
την καινοτομία. Είναι εξαιρετικά
σημαντικό, ανάμεσα στα άλλα, ότι ο νέος
νόμος καθιστά υποχρεωτική την Ανοικτή
Πρόσβαση σε δημόσια χρηματοδοτούμενη
έρευνα.

Ο νέος νόμος “δημιουργεί το
πλαίσιο για την προώθηση της επιστημονικής
και τεχνικής έρευνας και των εργαλείων
γα το γενικό συντονισμό της, με σκοπό
να συμβάλλει στην ανάπτυξη, διάχυση και
μεταβίβαση της γνώσης και στην καινοτομία,
ως στοιχεία επάνω στα οποία θα βασιστούν
η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, η κοινωνική
ευημερία, και θα δίνουν απάντηση στις
μεγάλες κοινωνικές και οικονομικές
προκλήσεις προς όφελος του γενικού
καλού”. (άρθρο 1). Ακόμη, ο νόμος, ο
οποίος αντικαθιστά τον νόμο για την
Έρευνα και την Τεχνολογία που ψηφίστηκε
το 1986, διαμορφώνει την Ισπανική Στρατηγική
για την Επιστήμη και την Τεχνολογία και
δημιουργεί όργανα για την χάραξη και
την άσκηση της σχετικής πολιτικής, αλλά
και της χρηματοδότησής της. Στα όργανα
αυτά αλλά και τις διαδικασίες που
δημιουργούνται συμμετέχουν τόσο το
κράτος όσο και οι αυτόνομες κοινότητες
της Ισπανίας.

Πιο συγκεκριμένα, το
άρθρο 37 του νόμου αφορά στην Ανοικτή
Πρόσβαση και αποτελείται από τα εξής
σημεία (ακριβής μετάφραση):
Άρθρο 37:
Διάχυση με ανοικτή πρόσβαση

1. Οι δημόσιοι φορείς του Ισπανικού
συστήματος Έρευνας, Τεχνολογίας και
Καινοτομίας θα αναπτύξουν αποθετήρια,
ο καθένας χωριστά ή ως κατανεμημένη
υποδομή, δίνοντας ανοικτή πρόσβαση στις
δημοσιεύσεις του ερευνητικού τους
προσωπικού και θα δημιουργήσουν συστήματα
διασύνδεσης με ανάλογες πρωτοβουλίες
σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
2. Το
ερευνητικό προσωπικό του οποίου η έρευνα
χρηματοδοτείται κυρίως με δημόσιους
πόρους θα διαθέτει δημόσια μία ψηφιακή
εκδοχή της τελικής μορφής του περιεχομένου
που έχει γίνει δεκτό για δημοσίευση σε
περιοδικά ή άλλα επιστημονικά δημοσιεύματα,
όσο το δυνατόν πιο σύντομα, όχι όμως
περισσότερο από δώδεκα μήνες μετά την
επίσημη ημερομηνία δημοσίευσης.
3. Η
ηλεκτρονική εκδοχή θα είναι δημόσια σε
θεματικά αποθετήρια αναγνωρισμένα στο
επιστημονικό πεδίο στο οποίο διεξήχθη
η έρευνα, ή σε ιδρυματικά αποθετήρια
ανοικτής πρόσβασης.
4. Η δημόσια
ηλεκτρονική εκδοχή των ερευνητικών
αποτελεσμάτων μπορεί να χρησιμοποιηθεί
από τη δημόσια διοίκηση για τις διαδικασίες
αξιολόγησης που ακολουθεί.
5. Το
Υπουργείο Επιστήμης και Καινοτομίας
(Ministerio de Ciencia e Innovación) θα διευκολύνει την
κεντρική πρόσβαση στα αποθετήρια και
τη διασύνδεσή τους με σχετικές εθνικές
και διεθνείς πρωτοβουλίες.
6. Τα παραπάνω
ισχύουν με την προϋπόθεση ότι δεν
βλάπτονται προηγούμενες συμφωνίες με
τις οποίες πνευματικά δικαιώματα έχουν
μεταφερθεί σε τρίτους και δεν ισχύουν
όταν τα δικαιώματα στα αποτελέσματα
της ερευνητικής δραστηριότητας, ανάπτυξης
και καινοτομίας τελούν υπό καθεστώς
προστασίας.
Έτσι, η Ισπανία γίνεται η
πρώτη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
έχει ψηφίσει με νόμο του κράτους την
υποχρεωτική ανοικτή πρόσβαση (Open Access
Mandate), σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές Πολιτικές
για την πρόσβαση στα αποτελέσματα της
Έρευνας, και ειδικά την ανοικτή πρόσβαση
σε αυτά.
Πηγή: http://www.congreso.es/public_oficiales/L9/CONG/BOCG/A/A_080-22.PDF