Ενισχύοντας τα Κοινά

Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα μία γαλλίδα 6 ετών αρνιόταν να καταναλώσει ζάχαρη απο τη στιγμή που άκουσε πως οι στρατιώτες στα μέτωπα του Α’ΠΠ ήταν αναγκασμένοι να τη στερούνται. Το κυρίαρχο αίσθημα αυτής της γαλλίδας ήταν υποχρέωση απέναντι στους στρατιώτες και όχι δικαίωμα απέναντι στον εαυτό της. Η γαλλίδα αυτή ήταν η Simone Weil, φιλόσοφος και ακτιβίστρια (3 Φεβρουαρίου 1909 – 24 Αυγούστου 1943). Πεποίθησή της ήταν, ότι οι άνθρωποι, αν και είναι σε θέση να αλλάξουν κυριολεκτικά τον κόσμο αναλαμβάνοντας τις υποχρεώσεις τους, χωρίς να απαιτούν δικαιώματα, αυτό που συνήθως συμβαίνει, είναι το αντίστροφο, να απαιτούν δηλαδή δικαιώματα, χωρίς να αναλαμβάνουν ή να αναγωρίζουν για τους εαυτούς τους υποχρεώσεις απέναντι σε τρίτους, απέναντι στην πόλη, απέναντι στην κοινωνία.

Μία βασική υπόθεση, που πρέπει να μετουσιωθεί σε κοινωνικό αξίωμα, είναι, ότι εμείς οι ίδιοι είμαστε υπεύθυνοι για τον κόσμο που ζούμε και διαμορφώνουμε. Κατα συνέπεια, υποχρεούμαστε να συμπεριφερθούμε αναλόγως. Υποχρεούμαστε να γινόμαστε καλύτεροι. Η συνεργασία, η συμμετοχή, ο διαμοιρασμός είναι υποχρέωση. Ο σεβασμός και η αναδιαμόρφωση του δημόσιου χώρου είναι υποχρέωση. Η δημιουργία του χώρου των Κοινών είναι υποχρέωση. Τα δικαιώματα έπονται. Προκειμένου όμως να έχουν νόημα, αξία και ισχύ, απαιτείται βιώσιμη ανάπτυξη, ανάπτυξη δηλαδή που καλύπτει τις ανάγκες του σήμερα χωρίς να υπονομεύει τις ανάγκες του αύριο.

Στην σημερινή ψηφιακή εποχή, όπου δημιουργούνται νέα δημόσια αγαθά (ευρυζωνικά δίκτυα, συνεργατικά εργαλεία, ψηφιοποιημένο περιεχόμενο, ψηφιακή παραγωγή κτλ) και ανοιχτά πρότυπα παραγωγής (ανοιχτό λογισμικό, ανοιχτά δεδομένα, ανοιχτό υλικό κτλ), η ενίσχυση αυτής της τάσης, με συνδρομή σε γνώση, τεχνογνωσία, μέσα, όραμα και δημιουργία, αναδεικνύεται σε βασική υποχρέωση και προαπαιτούμενο προς το στόχο της βιώσιμης ανάπτυξης. Και η υποχρέωση αυτή αφορά όλους, πολίτες, αυτόνομες κοινότητες, επιχειρήσεις, δήμους, κυβερνήσεις, οι οποίοι όλοι οφείλουν να δράσουν ως ενιαίο και οργανωμένο σύνολο χωρίς καταναγκασμούς αλλά ως αποτέλεσμα συνειδητής επιλογής με γνώμονα το αμοιβαίο συμφέρον.

H ΕΕΛ/ΛΑΚ, με τις δράσεις που προωθεί και υποστηρίζει, δείχνει να αντιλαμβάνεται αυτήν την τάση και να αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις της απέναντι στο κοινό καλό. Ενέργειες, όπως το Fablab Athens, που βασίζεται σε τεχνολογίες ανοιχτής αρχιτεκτονικής και παρέχει γνώση, μέσα και δίκτυο, επιτρέπουν σε όλους τη ψηφιακή παραγωγή και κατασκευή φυσικών προϊόντων, μηχανών και συστημάτων μέσα από τη χρήση και εκμετάλλευση ελεύθερα διαθέσιμης πληροφορίας σχετικής με το βιομηχανικό σχέδιο. Από την άλλη, το Imagine The City και το σύνολο των δράσεών του, ως διανεμημένο δίκτυο ατόμων και φορέων, ασχολείται ελεύθερα και συνειδητά προς το σκοπό ενίσχυσης των Κοινών και της δημιουργίας αξίας χρήσης σε τομείς όπως η αρχιτεκτονική, η πολεοδομία, ο χωροταξικός σχεδιασμός, και το σχέδιο (Imagine The City/Συνοικία), η ταυτότητα τόπων (ΙΔΕΑ|ΤΟΠΟΣ), οι πολιτικές επιστήμες, η φιλοσφία και ο πολιτισμός (Πολιτεία 2.0).

Δράσεις όπως οι παραπάνω, ενισχύουν την υπόθεση, ότι τα δικαιώματα έπονται των υποχρεώσεων και προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ωστόσο, όσοι έχουν αντιληφτεί την υποχρέωση να ενισχύσουν τα Κοινά και τις συνεργατικές δομές που αυτά προϋποθέτουν, θα πρέπει να γίνουν πιο ανοιχτοί στην προοπτική της συνεργασίας με επιχειρήσεις και επίσημους οργανισμούς και οι τελευταίοι θα πρέπει με τη σειρά τους να αναπτύξουν ειλικρινή περιέργεια και ενδιαφέρον γι αυτό που συμβαίνει και για τον τρόπο που αυτό συμβαίνει. Με άλλα λόγια απαιτούνται υβριδικά μοντέλα παραγωγής, έτσι ώστε να υπάρξει αξία χρήσης και βιώσιμη ανάπτυξη μέσα σε ένα διευρυμένο και ουσιαστικό ομότιμο οικοσύστημα, όπου η ισότητα δε θα είναι στα λόγια αλλά θα ισοδυναμεί με τη δικαιοσύνη.

* Το άρθρο συντάχθηκε από τον κ. Αλέξανδρο Νούσια, Δικηγόρο LLM

Αφήστε μια απάντηση

Social Media Auto Publish Powered By : XYZScripts.com