Απάντηση της ΕΕΛ/ΛΑΚ για την τροπολογία που αφορά τη Διαύγεια

Η ΕΕΛ/ΛΑΚ σε συνέχεια της απάντησης που έδωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Μάρδας, απέστειλε εκ νέου επιστολή στους αρμόδιους υπουργούς οικονομικών και εσωτερικών και διοικητικής ανασυγκρότησης ζητώντας την απόσυρση της τροπολογίας και προτείνει να δοθεί προτεραιότητα στη διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων των φορέων του δημοσίου ώστε να μειωθεί το διοικητικό κόστος που απαιτείται για τη χειρωνακτική ανάρτηση των αποφάσεων στη Διαύγεια.

Στην απάντηση που έδωσε ο κ. Μάρδας κατά τη συζήτηση της τροπολογίας 105/46 30.4.2015 με τίτλο “1.Ανάρτηση πράξεων ανατροπής ανάληψης υποχρεώσεων στο πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ. 2. Τροποποιήσεις διατάξεων των άρθρων 79, 104, 161, 163, 165, καθώς και του άρθρου 167 του ν.4270/2014(ΦΕΚ Α 143)” η οποία κατατίθεται στο σχέδιο νόμου «Εκδημοκρατισμός της διοίκησης- Καταπολέμηση Γραφειοκρατίας και Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση – Αποκατάσταση Αδικιών και άλλες διατάξεις» αναφέρει ότι:

Μετατίθεται απλά και μόνο ο χρόνος ανακοίνωσης στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ των πληρωμών που γίνονται στις 31 Δεκεμβρίου, παραδείγματος χάριν και πηγαίνουν στις 31 του Γενάρη. Αυτό γίνεται. Διευκολύνει τη Διοίκηση.”

Το κείμενο της προτεινόμενης τροπολογίας έχει ως εξής:

Ανάρτηση πράξεων ανατροπής ανάληψης υποχρεώσεων στο  “ΔΙΑΥΓΕΙΑ”

α. Πράξεις ανατροπής ανάληψης υποχρέωσης (ανακλητές πράξεις) που εκδίδονται με ημερομηνία 31η Δεκεμβρίου εκάστου έτους ισχύουν από την ημερομηνία αυτή και αναρτώνται στο Πρόγραμμα “ΔΙΑΥΓΕΙΑ” το αργότερο έως την 31η Ιανουρίου του επομένου έτους. Ειδικά για το τρέχον έτος, η προθεσμία ανάρτησης στο πρόγραμμα “Διαύγεια” παρατείνεται έως δέκα (10) ημέρες από τη δημοσίευση του παρόντος.

β. Η ισχύς των διατάξεων της προηγούμενης παραγράφου ανατρέχει από την 1η Ιανουαρίου 2015.

Σύμφωνα με το το άρθρο 4 παρ. 2 του νόμου 3861/2010 το οποίο αρχικά ανέφερε:2. Με εξαίρεση τις πράξεις της προηγούμενης παραγράφου, οι λοιπές πράξεις που κατά τον παρόντα νόμο αναρτώνται στο Διαδίκτυο δεν εκτελούνται, εάν δεν έχει προηγηθεί η ανάρτησή τους στο Διαδίκτυο κατά τα οριζόμενα στον παρόντα νόμο.” και στη συνέχεια αντικαταστάθηκε με το άρθρο 23 του ν. 4012/2013 ακολούθως:2. Με εξαίρεση τις πράξεις της προηγούμενης παραγράφου, οι λοιπές πράξεις του άρθρου 2 αναρτώνται στο διαδίκτυο κατά τα οριζόμενα στον παρόντα νόμο και ισχύουν από την ανάρτησή τους.” Με την αντικατάσταση αυτή, ισχυροποιήθηκε περαιτέρω η Διαύγεια, καθώς η πράξη της ανάρτησης αποτελεί πλέον προϋπόθεση όχι απλά για την εκτελεστότητα αλλά για την ισχύ των σχετικών πράξεων.

Με την τροπολογία που προτείνεται δημιουργείται σοβαρό ρήγμα τόσο στην λειτουργία όσο και στις αρχές τις Διαύγειας και ένα εξαιρετικά αρνητικό προηγούμενο για μελλοντικές νομοθετικές παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν ουσιαστικά τη Διαύγεια.

Ειδικότερα:

(α) Δεν πρόκειται για μια απλή μετάθεση ημερομηνίας, αλλά για ουσιαστική αλλοίωση του χαρακτήρα της Διαύγειας: Ο σκοπός της σύνδεσης της Διαδικτυακής ανάρτησης με την ισχύ μιας απόφασης της διοίκησης έχει ακριβώς το στόχο της άμεσης θέσης της δράσης της διοίκησης στον δημόσιο έλεγχο. Η διαφοροποίηση μεταξύ χρόνου έκδοσης και ισχύος της πράξης είναι πλήρως και καταφανώς αντίθετος στο ratio legis της Διαύγειας. Επιπλέον, καταστρατηγεί μία από τις βασικές αρχές στις οποίες έχει δεσμευτεί η Ελλάδα απέναντι στο Open Government Partnership, δηλαδή αυτήν της ενεργητικής και εξ ορισμού διαφάνειας: η υπονόμευση της Διαύγειας είναι σίγουρο ότι θα επιφέρει μείωση της αξιολόγησης της χώρας μας στους διεθνείς δείκτες ανοικτής διακυβέρνησης και πρόσβασης στη δημόσια πληροφορία και θα αποτελέσει πλήγμα για μια πολιτική για την οποία υπάρχει διακομματική συναίνεση εδώ και πέντε πολύ δύσκολα χρόνια. Πέραν αυτού η σύνδεση ανάρτησης και ισχύος έχει ήδη ενσωματωθεί σε ροές διαδικασιών των δημοσίων φορέων καθώς και ως βασική παραδοχή σε πληροφοριακά συστήματα του Δημοσίου και του Ιδιωτικού τομέα στα οποία τυχόν καταστρατήγηση της βασικής αρχής θα απαξιώσει τα εν λόγω συστήματα και θα επαναφέρει τα προβλήματα στα οποία η Διαύγεια έχει δώσει λύση.

(β) Δεν αφορά σε μία μικρή ή περιφερειακή απόφαση της διοίκησης, αλλά αποτελεί οριζόντιο και κεντρικό μέτρο: Η τροπολογία που επιχειρείται αφορά στις πράξεις ανάκλησης δαπανών για το σύνολο των αποφάσεων της δημόσιας διοίκησης. Με τις πράξεις ανατροπής ανάκλησης υποχρέωσης ενδέχεται να αλλάζει ουσιαστικά η εικόνα του απολογισμού ενός οικονομικού έτους. Το πλήγμα για τη διαφάνεια είναι ουσιαστικό.

(γ) Η τροπολογία έρχεται σε αντίθεση με την αρχή της αναλογικότητας: είναι απορίας άξιο γιατί η κυβέρνηση επιλέγει να μεταβάλει την ουσία ενός θεσμού όπως η Διαύγεια, αντί, απλά, να διασυνδέσει τα πληροφοριακά συστήματα των δημοσίων φορέων με αυτά της Διαύγειας. Επιλέγεται μια ρύθμιση στο επίπεδο του νόμου για το σύνολο των φορέων και όχι για συγκεκριμένη χρονική περίοδο, αντί να διορθωθεί το πραγματικό πρόβλημα που είναι είτε η βελτίωση των διαδικασιών, είτε η διόρθωση των πληροφοριακών συστημάτων. Είναι δημοκρατικό καθήκον της κυβέρνησης να προσδιορίσει που ακριβώς τίθεται το πρόβλημα και να προβεί σε δημόσια και ανοιχτή διαβούλευση για την επίλυσή του, αντί να προβαίνει σε νομοθετικές ρυθμίσεις που δημιουργούν νέα προβλήματα χωρίς να λύνουν τα παλιά. Πως γίνεται να υπάρχει χρόνος για την έκδοση των ανακλητικών πράξεων, αλλά όχι για την ανάρτησή τους διαδικτυακά; Είναι τελείως δυσανάλογο και απρόσφορο όταν αντιμετωπίζεις ένα διαδικαστικό πρόβλημα που καθιστά αδύνατη την εφαρμογή ενός νόμου να επιλέγεις την αναθεώρηση του νόμου και όχι της διαδικασίας. Η ΕΕΛ/ΛΑΚ επαναλαμβάνει ότι εάν πρόκειται για θέμα διαδικασίας ή τεχνικό θέμα διαλειτουργικότητας συστημάτων, μπορεί να υπάρξει συνεργασία όλων από κοινού για να επιλυθεί άμεσα με σεβασμό στο δικαίωμα του πολίτη να πληροφορείται τις δράσεις της δημόσιας διοίκησης.

(δ) Σκοπός των ρυθμίσεων διαφάνειας, όπως η Διαύγεια, είναι η προάσπιση των δικαιωμάτων του πολίτη, όχι η διευκόλυνση της διοίκησης: το επιχείρημα της υπονόμευσης της Διαύγειας “επειδή διευκολύνει τη δημόσια διοίκηση” στερείται οποιουδήποτε ερείσματος νομικού, ηθικού ή άλλου. Είναι προφανές ότι η διαφάνεια μπορεί να είναι εξαιρετικά ενοχλητική. Είναι προφανές ότι όταν έχει μάθει κάποιος να δουλεύει με έναν τρόπο δεν θέλει να τον αλλάξει. Είναι προφανές ότι όταν ένα πληροφοριακό σύστημα σου υπαγορεύει έναν τρόπο εργασίας, δεν θέλεις να μπεις στον κόπο να το αλλάξεις, ακόμη κι αν ξέρεις ότι αυτός ο τρόπος δεν είναι ο ορθός. Αλλά είναι προφανέστερο ότι όταν έχεις ένα έννομο αγαθό που λέγεται το δικαίωμα του πολίτη στο να ελέγχει άμεσα τη δράση της δημόσιας διοίκησης μέσα από την πρόσβαση στην οικονομική πληροφορία όταν αυτή εκδίδεται κι ένα άλλο αγαθό που λέγεται “διευκόλυνση της διοίκησης” θα πρέπει να επιλέξεις το πρώτο. Η διαφάνεια είναι σημαντικότερη από τη διευκόλυνση.

(ε) Η τελευταία πρόταση της επιχειρούμενης τροπολογίας είναι εξαιρετικά ασαφής και άρα προβληματική: Τι ακριβώς σημαίνει: “Ειδικά για το τρέχον έτος, η προθεσμία ανάρτησης στο πρόγραμμα “Διαύγεια” παρατείνεται έως δέκα (10) ημέρες από τη δημοσίευση του παρόντος”; Δεν είναι σαφές:

  • εάν αφορά στο σύνολο των πράξεων της δημόσιας διοίκησης ή μόνο για τις ανακλητικές πράξεις

  • εάν η προθεσμία των δέκα ημερών αφορά στις πράξεις ανακλήσεως του 2015 και άρα μεταθέτει την προθεσμία για τις 10 Φεβρουαρίου του 2016 ή πρόκειται για κάτι άλλο.

Όπως προκύπτει από την εκτεταμένη συζήτηση που έχει ξεκινήσει με αφορμή το θέμα της τροπολογίας της Διαύγειας, το όλο ζήτημα δεν είναι ούτε απλό, ούτε διαδικαστικό, ούτε προφανές.

Αυτό απηχεί και η πρόταση της προέδρου της Βουλής, κας Κωνσταντοπούλου που ζήτησε να συζητηθεί το όλο θέμα σε ξεχωριστή συνεδρία και όχι ως αντικείμενο του νομοσχεδίου «Εκδημοκρατισμός της διοίκησης- Καταπολέμηση Γραφειοκρατίας και Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση – Αποκατάσταση Αδικιών και άλλες διατάξεις». Αδικεί τόσο τους στόχους του νομοσχεδίου, όσο και τη σημασία της Διαύγειας μία τόσο αποσπασματική προσέγγιση.

Υπάρχει και σε κάθε περίπτωση πρέπει να βρεθεί ο χρόνος για μια ουσιαστική συζήτηση του ζητήματος.

Η ΕΕΛ/ΛΑΚ επαναλαμβάνει ότι το θέμα της Διαύγειας είναι εθνικό. Αφορά όλους μας και δεν επιθυμούμε να γίνει σε καμία περίπτωση αντικείμενο μικροκομματικής εκμετάλλευσης. Για το λόγο αυτό προτείνει στους αρμόδιους υπουργούς τις ακόλουθες ενέργειες:

  • ανάκληση της τροπολογίας

  • εισαγωγή ρυθμίσεων που ενισχύουν το ρόλο της Διαύγειας με επέκταση του πεδίου εφαρμογής της στο σύνολο των πράξεων της διοικήσεως εκτός εκείνων που αφορούν σε εθνική ασφάλεια, ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, εμπιστευτική πληροφορία και απόρρητα αναγνωρισμένα από το νόμο

  • ενίσχυση της Διαύγειας με τη διασύνδεσή της με όλα τα βασικά πληροφορικά συστήματα του δημοσίου ώστε να μειωθεί το διοικητικό κόστος που απαιτείται για τη χειρωνακτική ανάρτηση των αποφάσεων, πχ το με http://www.eaadhsy.gr/index.php/m-foreis/m-khmdhs

  • το opengov να θεσμοθετηθεί ώστε να δημοσιεύονται υποχρεωτικά έγκαιρα όλες οι προσκλήσεις για προσλήψεις μετακλητών από όλους τους φορείς του δημοσίου καθώς και να γίνεται έγκαιρα διαβούλευση όλων των νομοσχεδίων και κανονιστικών πράξεων.

  • δημιουργία ομάδας εργασίας για τη διαδικαστική και τεχνολογική (διαλειτουργικότητα) των ανακλητικών πράξεων. Η ΕΕΛ/ΛΑΚ ανήκει στα 29 μεγαλύτερα ερευνητικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας και μπορεί να συνεισφέρει άμεσα με τεχνογνωσία του υψηλότερου επιπέδου. Κατά καιρούς έχει αντιμετωπίσει τέτοιου είδους τεχνικά και διαδικαστικά προβλήματα με ιδιαίτερη επιτυχία και με τη συμμετοχή των πανεπιστημίων, της κοινωνίας των πολιτών και των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας. Επίσης έχει κάνει επανειλημμένως πρόταση στο Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης σε σχέση με τη σύσταση ομάδας εργασίας για την εφαρμογή του Πλαισίου Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και την πραγματική εφαρμογή των με νόμο θεσπισμένων κανόνων διαλειτουργικότητας.

One thought on “Απάντηση της ΕΕΛ/ΛΑΚ για την τροπολογία που αφορά τη Διαύγεια

  1. Η αυτοκρατορικότητα και σε αυτή την περίοδο είναι παρούσα. Το απόλυτο δικαίωμα της εκλεγόμενης πλειοψηφίας ακριβώς παρέχει σε ιδιωτική χρήση της ολόκληρη τη χώρα για την περίοδο που θα κυβερνήσει. Η επίκληση πρέπει να τα κάνουμε όπως θα μας βολέυει εμάς για να επαναφέρουμε στον ορθό δρόμο την δημόσια διοίκηση, μπορεί να είναι δικαιη και ειλικρινής, αλλά μας χορεύει στο ταψί, εναλλακτικά κάθε νέα κυβέρνηση. Το θέμα που θέλετε και ζητήσατε να αποφευχθεί, το θέσατε πολύ ορθά, αλλά επειδή δεν αποτελεί δικαίωμά μας το κάθε δικαίωμά μας αν δεν το εγκρίνει η κυβέρνηση, και τώρα θα το αποφασίσει αυτή. ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΚΑ.

Αφήστε μια απάντηση

Social Media Auto Publish Powered By : XYZScripts.com