Νέα από τον Πλανήτη…planet.ellak.gr: Δεκαπέντε χρόνια πριν η Βικιπαίδεια ήταν ένας εντελώς διαφορετικός τόπος

512px-Kölner_Dom_nachts_2013Ο κόσμος και το ίντερνετ έχουν αλλάξει μόνιμα τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια: η Altavista και το Lycos, για παράδειγμα, ήταν οι δημοφιλείς μηχανές αναζήτησης της εποχής,  και το  “γκουγκλάρισμα” κάτι που ξέραμε μόλις τρία χρόνια. Η ιδέα των κοινωνικών δικτύων  ήταν σχεδόν ανύπαρκτη.

Δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει, τότε το γεγονός ότι όταν ο Magnus Manske ξεκίνησε να κάνει επεξεργασίες στη  Wikipedia το  2001, η εγκυκλοπαίδεια ήταν ένα πολύ διαφορετικό μέρος. Η αρχική της σελίδα τον Νοέμβριο του 2001, τώρα απολύτως παρωχημένη, καυχιέται ότι έχει  16.000 λήμματα στα Αγγλικά —και οι συνεισφέροντες θα μπορούσαν μόνο να ονειρευτούν ότι θα φτάσουν τις  100.000.  Δεν υπήρχαν εικόνες στην αρχική σελίδα, μόνο κείμενο με μαύρα γράμματα και υπερσύνδεσμοι με μπλε.

Ο Manske είπε στο μπλογκ ότι θυμάται ζωηρά αυτή την πρωτότυπη αρχική σελίδα: «Πίσω τότε στο 2001, η Wikipedia ήταν το νέο παιδί της γειτονιάς.  Είμασταν οι πιο αδύναμοι, ξεκινώντας από μια λευκή πλάκα, δεχόμενοι οντότητες όπως το Brockhaus και η  Britannica, φαινομενικά αιώνιοι γίγαντες στον κόσμο της εγκυκλοπαίδειας. Θυμάμαι την Κύρια Σελίδα να γράφει «Προς το παρόν έχουμε  15 όχι-και-τόσο-κακά λήμματα. Θέλουμε να τα κάνουμε 100,000, ας στρωθούμε λοιπόν στη δουλειά.» Το «όχι-και-τόσο-κακά» αναφέρονταν στα  λήμματα προς επέκταση με ένα τουλάχιστον κόμμα.».

«Ήταν μια πόλη φάντασμα, με σχεδόν απολύτως καθόλου περιεχόμενο.»

Παρόλα αυτά, το χιούμορ δεν έλειπε από τους πρωτοπόρους συντάκτες που εργάζονταν για έναν φαινομενικά παράλογο και άπιαστο στόχο. Όταν ανέκυψε το θέμα αντικατάστασης του logo της Βικιπαίδειας — τότε δεν υπήρχε ακόμα το λογότυπο “σφαίρα” της Βικιπαίδειας, αλλά στη θέση του ήταν  ένα απόφθεγμα από τον Λεβιάθαν του Τόμας Χομπς — ένας συντάκτης παρέπεμψε  στο θεώρημα των απείρων πιθήκων: «A million monkeys. A million typewriters. Wikipedia.»

Σε εκείνη τη χρονική στιγμή, ακόμα και το  MediaWiki—το software που υποστηρίζει τη Wikipedia και άλλους ιστοτόπους wiki σε όλο τον κόσμο —δεν υπήρχε. Εντούτοις, η μεγέθυνση του ιστότοπου έθεσε  ζητήματα για τον κώδικα του αρχικού  UseModWiki , καθώς δεν μπορούσε να πολλαπλασιαστεί για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις. Ο Manske έγραψε τον κώδικα για την αντικατάσταση του  UseMod, τον οποίο ονόμασε Phase II. Αυτός ο νέος κώδικας εισήγαγε μια σειρά καινοτομίες που οι συντάκτες της Wikipedia χρησιμοποιούν ακόμα και σήμερα, όπως οι ονοματοχώροι, οι λίστες παρακολούθησης, και οι λίστες συνεισφοράς χρήστη.

Εντούτοις, ακόμα και ο κώδικας του  Manske έπρεπε να ξαναγραφτεί έναν χρόνο αργότερα, καθώς η Wikipedia αναπτύσσονταν εκρηκτικά. Αυτός ο αρχικός στόχος των  100,000 λημμάτων θα έβαζε τη Wikipedia στην ίδια κατηγορία με τη Brittanica.  Ο Manske είπε ότι βασισμένοι στην αρχική ανάπτυξη της Βικιπαίδειας, σκέφτονταν ότι θα φτάσουν τις  100,000 σε 10 χρόνια — και  «ότι ακόμα κι αυτό φαινόταν πολύ αισιόδοξο.»

Στην πραγματικότητα, μας πήρε μόνον δύο. «Μόλις πετύχαμε εκθετική ανάπτυξη, όλα ήταν μια θολή ανάμνηση. Ξαφνικά, η ρουκέτα απογειώθηκε. Κάναμε το καλύτερο δυνατό για να μείνουμε σε τροχιά. Πριν δύο μήνες ξεπεράσαμε τα πέντε εκατομμύρια λήμματα,  πενήντα φορές παραπάνω απ’τον αριθμό που ελπίζαμε ότι θα φτάναμε.»

Στα επόμενα 15 χρόνια, ο  Manske είδε τη ζωή του να αλλάζει πολλές φορές — το  2001, ήταν απλά ένας φοιτητής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Κολωνίας. Το έργο του στη Wikipedia από τότε έχει σοβαρά επηρεάσει τη ζωή του. Η τρέχουσα εργασία του στη γενετική των πληθυσμών στην πραγματικότητα ξεπήδησε απ’αυτό: «Στη διάρκεια της διδακτορικής μου διατριβής, έλαβα ένα email από έναν καθηγητή στην Οξφόρδη που ήθελε να τρέξει ένα wiki στο εργαστήριό του, και είχε ακούσει από κάπου ότι είμαι ο άνθρωπος που θα πρέπει να μιλήσει μαζί του. Με προσκάλεσε στο Ηνωμένο Βασίλειο για να δώσω μια σύντομη ομιλία και να απαντήσω κάποιες ερωτήσεις, πράγμα το οποίο και έκανα. Στη συνέχεια αυτός συνειδητοποίησε ότι σπούδαζα βιολογία και ότι θα έψαχνα σύντομα ένα μεταδιδακτορικό, και αυτός ξεκινούσε με μια παρόμοια ομάδα στο Cambridge.»

Η Wikipedia έχει επίσης αλλάξει. Το μπλογκ ρώτησε τον Manske για το τι σκέφτεται σχετικά με του βρίσκεται η Wikipedia σήμερα:

Αν και είναι μια χαρά να είμαστε κάπως συντηρητικοί έτσι ώστε να προστατέψουμε το κοινό μας επίτευγμα που είναι η Wikipedia, πιστεύω ότι θα πρέπει να είμαστε πιο ανοιχτοί και ενθουσιώδεις για τις νέες δυνατότητες. Ένα εξαιρετικό παράδειγμα είναι ο ιστότοπος ο ίδιος. Οι άνθρωποι αγαπούν τον ιστότοπο όχι μόνο για το περιεχόμενό του, αλλά επίσης για την ήρεμη, απαλλαγμένη από διαφημίσεις εμφάνιση, ένα νησί ηρεμίας σε ένα συχνά θορυβώδες παγκόσμιο ιστό. Η γαλήνη και η ηρεμία μιας παλιομοδίτικης βιβλιοθήκης, καταφύγιο από έναν φανταχτερό και πυρετώδη online κόσμο.

Αλλά πλέον έχουμε περάσει από την αργή ανάπτυξη στη στασιμότητα. Η διεπαφή εργασίας έχει αλλάξει λίγο τα τελευταία περίπου δέκα χρόνια, και όλες οι τελευταίες αλλαγές έχουν πολεμηθεί με νύχια και με δόντια από τις κοινότητες, ιδιαίτερα από τις μεγάλες γλωσσικές εκδόσεις. Από το Media Viewer, τον Visual Editor, μέχρι την ενσωμάτωση των Wikidata, όλα έχουν πολεμηθεί από δυναμικές ομάδες συντακτών, όχι επειδή είναι πρόβλημα, αλλά επειδή εκπροσωπούν την αλλαγή. Γι’αυτούς τους συντάκτες, ο ιστότοπος έχει δουλέψει μια χαρά για χρόνια. Γιατί ν” αλλάξουμε οτιδήποτε;

Σε κάποιο βαθμό, όλοι οι ιστότοποι, συμπεριλαμβανομένης της Wikipedia, θα πρέπει να υπακούν στην υπόθεση της Κόκκινης Βασίλισσας: θα πρέπει να τρέξεις για να μείνεις απλά ακίνητος. Αυτό δεν αφορά μόνο τη Wikipedia την ίδια, αλλά όλο το οικοσύστημα Wikimedia. Η διαχείριση των πολυμέσων από πλευράς μας είναι ξεπερασμένη για να μην πω κάτι χειρότερο. Η ενσωμάτωση βίντεο σε λήμματα μόλις τώρα ξεκινά να αυξάνεται, πολλά χρόνια μετά που ιστότοποι όπως το YouTube έχουν γίνει τόσο διαδεδομένοι όσο η Wikipedia η ίδια. Άλλα θαυμάσια εγχειρήματα, όπως το Wikisource και το Wikiquote, παραμένουν στη μικρή γωνίτσα τους, καθηλωμένα σε μεγάλο βαθμό από την έλλειψη της κατάλληλης τεχνολογίας. Τα Wikidata, η μόνη ριζοσπαστική νέα τεχνολογία στο τελευταίο wikiσύμπαν, επωάστηκε από το [Wikimedia Deutschland/Γερμανίας], όχι το ίδιο το WMF, και έχει ακόμα κατανοηθεί σε μικρό βαθμό από πολλούς Βικιπαιδιστές.

Πολλά έχουν αλλάξει από το 2001. Η Wikipedia είναι επιτυχία. Δεν είμαστε σε έναν αγώνα με τον εαυτό μας στην άβυσσο των αποτυχημένων νεοφυών επιχειρήσεων. Έχουμε μια στέρεα βάση πάνω στην οποία μπορούμε να δουλέψουμε. Αλλά αν περιφράξουμε τον κήπο μας ενάντια στην αλλαγή, ενάντια στους νέους χρήστες, στις νέες τεχνολογίες, στις νέες προσεγγίσεις, το έργο μας των 15 ετών βρίσκεται σε κίνδυνο να ξεθωριάσει. Ένα αναγνωρισμένο brand name μόνο πετυχαίνει μέχρι τώρα. Ρωτήστε την IBM. Ρωτήστε την AOL. Τώρα, είμαστε σε μια ιδανική θέση να δοκιμάσουμε νέα πράγματα. Δεν έχουμε τίποτε να χάσουμε, εκτός από λίγο χρόνο.

Ed Erhart, Editorial Associate
Wikimedia Foundation

 

Πηγή: planet.ellak.gr, http://blog.wikimedia.gr/

Αφήστε μια απάντηση

Social Media Auto Publish Powered By : XYZScripts.com