Τα ραδιοκύματα είναι παντού και όλο και πιο πολλές συσκευές συνδέονται με τη χρήση ασύρματων και κινητών δικτύων ή GPS. Τώρα, μια ευρωπαϊκή οδηγία θέλει να αναθεωρήσει και να επεκτείνει το νομικό πλαίσιο, απαιτώντας από τους κατασκευαστές συσκευών να ελέγχουν τη συμμόρφωση του κάθε λογισμικού της συσκευής με το νομικό πλαίσιο. Εκ πρώτης όψεως, αυτό μπορεί να ακούγεται λογικό, αλλά έχει πολύ αρνητικές συνέπειες για τα δικαιώματα των χρηστών και το Ελεύθερο Λογισμικό, τον θεμιτό ανταγωνισμό, την καινοτομία, το περιβάλλον και τον εθελοντισμό και χωρίς συγκριτικά μεγάλα οφέλη για την ασφάλεια,.

Τον Μάιο του 2014, η Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πέρασε την οδηγία Radio Equipment Directive 2014/53/EU. Οι βασικοί στόχοι της  οδηγίας είναι η εναρμόνιση των υφιστάμενων κανονισμών, η βελτίωση της ασφάλειας των ραδιοφωνικών φασμάτων, και η προστασία της υγείας και της ασφάλειας. Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να εφαρμόσουν την οδηγία στο εθνικό δίκαιο έως τις 12/6/2016 με μια μεταβατική περίοδο ενός έτους. Οι χώρες έχουν συνήθως κάποια περιθώρια ερμηνείας στη διαδικασία εφαρμογής. Η ίδια η οδηγία δεν είναι κακή, ωστόσο, όταν πρόκειται για τις λεπτομέρειες της αξιολόγησης της συμμόρφωσης λογισμικού,  φαίνεται ότι οι νομοθέτες στρέφονται ενάντια στους χρήστες και στο θεμιτό ανταγωνισμό.

Στην πραγματικότητα, επηρεάζονται σχεδόν όλες οι συσκευές που μπορούν να στέλνουν και να λαμβάνουν ραδιοσήματα (WiFi, δίκτυο κινητής τηλεφωνίας, GPS …). Το κρίσιμο σημείο της οδηγίας είναι το άρθρο 3.3 (i) που τονίζει ότι “ο ραδιοεξοπλισμός υποστηρίζει ορισμένες λειτουργίες για να εξασφαλίζεται ότι η εγκατάσταση του λογισμικού στον ραδιοεξοπλισμό είναι δυνατή μόνον όταν έχει αποδειχθεί η συμμόρφωση του συνδυασμού του ραδιοεξοπλισμού και του λογισμικού.». Αυτό σημαίνει ότι οι κατασκευαστές της συσκευής πρέπει να ελέγχουν κάθε λογισμικό το οποίο μπορεί να φορτωθεί στη συσκευή όσον αφορά τη συμμόρφωση της με τους ισχύοντες κανονισμούς (π.χ. συχνότητα του σήματος και η αντοχή). Μέχρι τώρα, η ευθύνη για τη συμμόρφωση ανήκε στους χρήστες είτε σε επίπεδο hardware είτε σε επίπεδο λογισμικού.

Κίνδυνοι για το Ελεύθερο Λογισμικό
Η οδηγία Radio Equipment Directive 2014/53/EU θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στους χρήστες και τις επιχειρήσεις. Επειδή οι κατασκευαστές συσκευών θα πρέπει να αξιολογήσουν κάθε λογισμικό όσον αφορά τη συμμόρφωση του με τους υφιστάμενους κανονισμούς (. Άρθρο 3.3 (i)), θα είναι σχεδόν αδύνατο ή πολύ δύσκολο για τους χρήστες και τις εταιρείες να χρησιμοποιούν εναλλακτικό λογισμικό στις συσκευές που αγόρασαν – routers, κινητά τηλέφωνα, κάρτες WiFi κάρτες και τους φορητούς υπολογιστές που τις χρησιμοποιούν- και σχεδόν το σύνολο των συσκευών Internet-of-Things στο μέλλον.
Αυτό δεν είναι μόνο μια σοβαρή επιβάρυνση για τους κατασκευαστές αλλά και παραβιάζει τα δικαιώματα των πελατών όσον αφορά την ελευθερία επιλογής. Θα είναι κλειδωμένοι στο λογισμικό των κατασκευαστών και δεν μπορούν πια να επιλέγουν το λογισμικό και το υλικό ανεξάρτητα. Αυτή η πτυχή είναι ζωτικής σημασίας, διότι οι εναλλακτικές λύσεις, ειδικά το Ελεύθερο Λογισμικό, ικανοποιεί συχνά ειδικές απαιτήσεις όσον αφορά την ασφάλεια, τα τεχνικά χαρακτηριστικά και τις προδιαγραφές, ή τις νομικές απαιτήσεις.

Οι καταναλωτές θα αντιμετωπίζουν σοβαρά εμπόδια όσον αφορά τον έλεγχο του λογισμικού και του υλικού τους. Όλο και πιο πολλές συσκευές χρησιμοποιούν ραδιοσήματα, μεταξύ των οποίων και συσκευές με ευαίσθητα δεδομένα, όπως κινητά τηλέφωνα, προσωπικοί υπολογιστές, οικιακός εξοπλισμός, ή gateways στο διαδίκτυο σε σπίτια και επιχειρήσεις. Για λόγους ασφάλειας και του θεμιτού ανταγωνισμού θα πρέπει να βεβαιωθούμε ότι οι άνθρωποι μπορούν να επιλέγουν πάντα το λογισμικό που επιθυμούν να εκτελείται στις συσκευές τους χωρίς επιπλέον περιορισμούς, εφ ‘όσον το λογισμικό σέβεται την ισχύουσα νομοθεσία (ιδιαίτερα σε ότι έχει να κάνει με την ασφάλεια).

Τα αρνητικά αποτελέσματα της παρούσας οδηγίας τα βλέπουμε ήδη. Αρκετοί κατασκευαστές έχουν εγκαταστήσει modules ελέγχου στις συσκευές τους, τα οποία παρακολουθούν τι λογισμικό είναι φορτωμένο. Αυτό γίνεται με ενσωματωμένα μη-ελεύθερα και μη αφαιρούμενα modules, η χρήση των οποίων προσβάλλει τα δικαιώματα και τις απαιτήσεις των χρηστών να χρησιμοποιούν την τεχνολογία που μπορούν να ελέγξουν. Στο μέλλον φοβόμαστε ότι αυτά τα modules δεν θα ελέγχουν μόνο το λογισμικό, αλλά για παράδειγμα και την ακριβή τοποθεσία ή τη συμπεριφορά των ιδιοκτητών.

 

Κίνδυνοι για τον ανταγωνισμό

Υπάρχουν πολλές εταιρείες που εξαρτώνται από τη χρήση εναλλακτικού και Ελεύθερου λογισμικού firmware για τις συσκευές τους. Μεταξύ αυτών είναι οι πάροχοι ασύρματων δικτύων, οι δημιουργοί των ασφαλών λειτουργικών συστημάτων κινητών και οι προγραμματιστές που προσαρμόζουν πιο αποτελεσματικές λύσεις λογισμικού για το υπάρχον υλικό. Όλοι αυτοι θα επηρεαστούν αρνητικά από το υποχρεωτικό και κλειδωμένο λογισμικό των μεγάλων κατασκευαστών.
Όσον αφορά τις νομικές υποθέσεις υποθέτουμε δυσκολίες με τις υπάρχουσες συνθήκες της άδειας, για παράδειγμα με την GNU General Public License. Η GPL απαιτεί όλα τα μέρη του λογισμικού να είναι κάτω από την ίδια ή συμβατή άδεια. Οι κατασκευαστές έχουν να συμπεριλάβουν ιδιόκτητα τμήματα λογισμικού μη συμβατό τότε ενδέχεται να παραβιάζει τους όρους της GNU GPL. Αυτό θα μπορούσε να αναγκάσει τους κατασκευαστές που δεν επιθυμούν ή δεν είναι σε θέση να συμπεριλάβουν ιδιόκτητα τμήματα λογισμικού να ξαναγράψουν αυτά τα τεράστια τμήματα από το μηδέν , πράγμα που είναι αδύνατο για πολλές επιχειρήσεις και θα εμπόδιζε την πρόοδο καθώς επιβραδύνει σημαντικά την ανάπτυξή.

Καινοτομία, Εθελοντισμός, Αειφορία

Αν η οδηγία τεθεί σε ισχύ, χωρίς κάποιες εξαιρέσεις, θα επηρεάσει αρνητικά τις βασικές προϋποθέσεις για την καινοτομία. Η πρόοδος επιτυγχάνεται όταν μαθαίνουμε από τις εξελίξεις του παρελθόντος και χαράσσουμε νέα μονοπάτια. Αν είναι κλειδωμένες όλες οι συσκευές επικοινωνίας, θα κλειδωθεί μαζί τους ένα τεράστιος τομέας της καινοτομίας .
Επιπλέον, το εναλλακτικό και ελεύθερο λογισμικό στις συσκευές προωθεί επίσης μια βιώσιμη οικονομία. Υπάρχουν πάρα πολλές συσκευές που λειτουργούν οι οποίες δεν υποστηρίζονται πια και δεν λαμβάνουν ενημερώσεις από τους αρχικούς τους κατασκευαστές, Στις περισσότερες περιπτώσεις, το firmware του Ελεύθερου Λογισμικού έχει μια πολύ μεγαλύτερη περίοδο υποστήριξης, και έτσι οι χρήστες δεν χρειάζεται να πετάξουν εξοπλισμό που ήδη λειτουργεί.

Ασφάλεια

Είμαστε υπέρ του στόχου της οδηγίας για τη βελτίωση της ασφάλειας των συσκευών, αλλά όχι σε βάρος της ελευθερίας και της ασφάλειας των χρηστών σε άλλους τομείς. Πρώτον η εγκατάσταση εναλλακτικού ελεύθερου λογισμικού βοηθά την αύξηση της ασφάλειας των συσκευών. Δεύτερον, επειδή αυτοί οι αυστηροί κανονισμοί δεν είναι αναγκαίοι για τους τυπικούς καταναλωτές προϊόντων με περιορισμένη ισχύ (π.χ routers, wifi adapters κοκ) . Και τρίτον  τέτοιου είδους τεχνικοί περιορισμοί δεν θα εμποδίσουν αυτούς τους ανθρώπους που έχουν σαν στόχο να παραβιάσουν αυτούς τους κανονισμούς.

Ειδικά όσον αφορά τα έργα firmware Ελεύθερου Λογισμικού, αυτά είναι σε πολύ προχωρημένο στάδιο όσον αφορά τα μέτρα ασφάλειας, επειδή τα όποια κενά διορθώνονται γρήγορα συνεργατικά και με διαφανείς διαδικασίες. Πολλά έργα Ελεύθερου Λογισμικού firmware για τις συσκευές των καταναλωτών αντιμετωπίζουν τις υψηλές απαιτήσεις της ασφάλειας, προσφέροντας ειδικά χαρακτηριστικά που το προεπιλεγμένο λογισμικό δεν υποστηρίζει. Έτσι, αντί για την προώθηση της ασφάλειας , η οδηγία εμποδίζει τους χρήστες και τις επιχειρήσεις να επιλέξουν πιο ασφαλές λογισμικό για τις συσκευές τους. Εάν ένα λογισμικό σε μια συσκευή παραβιάζει στην πραγματικότητα μια οδηγία, είναι πιο αποτελεσματικό να περιοριστούν οι κατασκευαστές που την παραβιάζουν και όχι να περιορίζετε η ανεξαρτησία των χρηστών μαζικά ευρύ.

Η φραγή της εγκατάστασης ελεύθερου λογισμικού θα ήταν ένα σαφές βήμα προς τα πίσω για διάφορους λόγους. Οι routers όπως αποστέλλονται από τους διανομείς/πωλητές είναι συχνά ανασφαλείς από την αρχή και δεδομένου ότι σχεδόν κανένας από αυτούς δεν λαμβάνει ενημερώσεις λογισμικού, γίνονται πιο ανασφαλείς με την πάροδο του χρόνου. Αντίθετα, οι ανεξάρτητες διανομές ελεύθερου λογισμικού για router, ενημερώνονται και διορθώνουν τα προβλήματα ασφάλειας άμεσα όταν αυτά προκύψουν. Μπορούν επίσης να επιτρέψουν μεγαλύτερη λειτουργικότητα η οποία δεν είχε προβλεφθεί ή δεν είχε ενεργοποιηθεί από τον αρχικό πωλητή. Οι διανομές του ελεύθερου λογισμικού εξάλλου είναι η πλατφόρμα πάνω στην οποία έχει γίνει η μεγαλύτερη ανάπτυξη στα θέματα δικτύωσης . Π.χ οι βελτιώσεις στη λειτουργικότητα του IPv6, η μείωση του bufferbloat, υλοποιήθηκαν από την κοινότητα ελεύθερου λογισμικού πάνω στους ανοικτούς router.

Διαβάστε περισσότερα στο https://fsfe.org/activities/radiodirective/statement.en.html

 

Πηγή: https://fsfe.org/